Procedura "Niebieskiej Karty"
Przemoc w rodzinie może dotyczyć każdego bez względu na płeć, wiek, wykształcenie czy status społeczny, dlatego przełam wstyd, strach i milczenie. Masz prawo do godnego życia bez przemocy.
Przemoc jest przestępstwem ściganym z różnych artykułów Kodeksu karnego:
• Artykuł 207 Kodeksu karnego stanowi:
• „§1. Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny i fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.
• §2. Jeżeli czyn określony w §1 połączony jest ze stosowaniem szczególnego okrucieństwa, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do 10 lat.
• §3. Jeżeli następstwem czynu określonego w §1 lub 2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 2 do 12 lat”.
• Przemoc w rodzinie ma tragiczne konsekwencje. Prowadzi nie tylko do uszkodzeń ciała ofiary, ale także do zaburzeń emocjonalnych oraz zaburzeń psychicznych w sposobie, w jaki postrzega ona sama siebie, sprawcę oraz innych ludzi
PROCEDURA INTERWENCJI SŁUŻB W SPRAWACH PRZEMOCY W RODZINIE - „NIEBIESKA KARTA”
Jeśli zachodzi podejrzenie, że osoba jest dotknięta przemocą - przedstawiciel jednej z pięciu służb: oświaty, służby zdrowia, policji, pomocy społecznej, gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych - wszczyna procedurę „Niebieskiej Karty” - przez wypełnienie formularza „Niebieska Karta - A”.
Formularz „Niebieska Karta - B”, który zawiera pouczenie dla osób dotkniętych przemocą w rodzinie, przekazuje się osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą.
Uruchomienie procedury może nastąpić w różnych okolicznościach np.
• podczas interwencji policji w rodzinie,
• podczas badania lekarskiego osoby dotkniętej przemocą w rodzinie,
• w trakcie kontaktu przedstawiciela danej służby ( np. szkoły, służby zdrowia, pomocy społecznej itp.) upoważnionej do wszczęcia procedury, z osobą, która doznała przemocy. Nawet jeśli nie ma dowodów wprost świadczących o występowaniu przemocy – ale są podejrzenia, że osoba może jej doznawać – należy wszcząć procedurę, a zespół interdyscyplinarny rozstrzygnie o zasadności prowadzenia dalszych działań,
• na prośbę osoby doznającej przemocy w rodzinie,
• jeśli świadek przemocy w rodzinie zgłasza jednej z instytucji sytuację przemocy. Wówczas z osobą doznająca przemocy kontaktuje się dzielnicowy lub przedstawiciel pomocy społecznej, który podczas rozmowy może uruchomić procedurę „Niebieskie Karty” wypełniając formularz „A”.
W ciągu 7 dni formularz „Niebieska Karta-A” przesyła się do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego, który w ciągu trzech dni od daty jego otrzymania, przekazuje go członkom zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej.
Po uruchomieniu procedury interwencyjnej, która ma na celu zatrzymanie przemocy w rodzinie „Niebieska Karta”
Grupa robocza:
• zaprasza na swoje posiedzenie osobę wobec której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą, aby zdiagnozować jej sytuację socjalno-bytową, poznać jej potrzeby, opracować wspólnie z nią, indywidualny plan pomocy, który pozwoli zatrzymać przemoc,
• podejmuje działania wobec osoby, co do której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie ,mające na celu zatrzymanie przemocy,
• poszczególne służby, wchodzące w skład grupy roboczej podejmują działania mające na celu zapobieganie zagrożeniom występującym w rodzinie np. dzielnicowy składa systematyczne wizyty w rodzinie, pedagog szkolny diagnozuje sytuację dzieci, które są w rodzinie, pracownik socjalny prowadzi rozmowy mające na celu szeroko rozumianą pomoc,
• monitoruje sytuację rodzin, w których dochodzi do przemocy oraz rodzin zagrożonych wystąpieniem przemocy,
• dokumentuje działania podejmowane wobec rodzin, w których dochodzi do przemocy oraz efekty tych działań,
• informuje Przewodniczącego Zespołu o efektach działań grup roboczych
Procedura „Niebieska Karta” kończy się:
• w przypadku ustania przemocy w rodzinie,
• braku zasadności podejmowania dalszych działań,
• zrealizowania indywidualnego planu pomocy,
Przemoc w rodzinie charakteryzuje się tym, że :
• jest intencjonalna czyli jest zamierzonym działaniem człowieka i ma na celu kontrolowanie i podporządkowanie ofiary,
• siły są nierównomierne- w relacji jedna osoba ma przewagę nad drugą, ofiara jest słabsza, a sprawca silniejszy,
• naruszone są dobra osobiste- sprawca wykorzystuje przewagę siły, narusza podstawowe dobra ofiary np. prawo nietykalności fizycznej, godności, szacunku,
• powoduje cierpienie i ból – sprawca naraża zdrowie i życie ofiary na poważne szkody, doświadczanie bólu i cierpienia sprawia że ofiara ma mniejszą zdolność do samoobrony,
• dziecko krzywdzone – to takie, które cierpi z powodu niewłaściwego zachowania innych osób- głównie rodziców, opiekunów- w stosunku do niego a przy tym doznaje poczucia niesprawiedliwości i bezsilności.
Eksmisja w świetle ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie
Zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie art. 11a.
• osoba dotknięta przemocą domową może złożyć do sądu rejonowego wydziału cywilnego wniosek o nakazanie sprawcy przemocy opuszczenia zajmowanego wspólnie mieszkania
• Osobą uprawnioną do złożenia wniosku o nakazanie opuszczenia mieszkania przez agresywnego np. męża/żonę, partnera/partnerkę, ojca/matkę jest osoba dotknięta przemocą zamieszkująca ze sprawcą przemocy w jednym lokalu.
• Osoba dotknięta przemocą może żądać nakazania sprawcy przemocy przez Sąd opuszczenia mieszkania pod warunkiem wspólnego zamieszkiwania w jednym lokalu ze sprawą przemocy.
• Policjant będzie mógł nakazać sprawcy przemocy, by natychmiast wyprowadził się z mieszkania. Jeśli ofiara boi się powrotu sprawcy, będzie mogła wystąpić do sadu o przedłużenie nakazu. Ofiara przemocy ma 14 dni na złożenie takiego wniosku. Nie ma znaczenia do kogo należy lokal zajmowany przez sprawcę przemocy i jego ofiarę.
• Wniosek o nakazanie opuszczenia mieszkania na podstawie art. 11 a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie składa się do sądu rejonowego wydziału cywilnego.
W uzasadnieniu wniosku należy wykazać, że z uwagi na np. alkoholizm, wyzwiska, przemoc fizyczną czy psychiczną (należy opisać zachowanie sprawcy) wspólne zamieszkiwanie z nim w jednym lokalu jest szczególnie uciążliwe. Jeżeli zachowanie sprawcy wpływa negatywnie na rozwój innej osoby np. małoletniej zamieszkującej w lokalu warto wskazać tę okoliczność w uzasadnieniu pozwu.
Każda osoba, która doznaje przemocy lub jest jej świadkiem, może bezpiecznie i w zaufaniu zgłosić fakt pracownikom Ośrodka Pomocy Społecznej w Opatowie. Może zasygnalizować problem również policji, pedagogom szkolnym, pracownikom ochrony zdrowia i przedstawicielom Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.